Verslag excursie Broekerveiling te Broek op Langedijk.
Dinsdag 18 oktober 0m 12.00 uur verzamelde zich een groep van 20 mensen bij de Broekerveiling te Broek op Langedijk. Vanaf het begin was het een ontspannen sfeer en de geserveerde lunch hielp daar prima bij. De lunch werd gepresenteerd in het nieuwe gedeelte van het veiling gebouw.
“mag ik van jou de boter, dan krijg jij de vleeswaren”
Na de lunch werden wij door een gids begeleid naar het oude gebouw en via een diashow geïnformeerd over de ontstaansgeschiedenis van het “rijk de 1000 eilanden” tot een groot tuindersgebied. Heel informatief. Het werken op het land was zwaar en er was weinig luxe. Ook het uitbaggeren was handwerk en de gids vertelde ons dat je dat zware werk hooguit een halve dag volhield.
Een wandeling door het oude gebouw voerde ons naar de rondvaartboot. De schipper: “Ik neem u vanmiddag allemaal in de boot en zal u ook om de tuin leiden” Hij loog hier geen woord over en tijdens de rondvaart kwam er bijna meer water uit de hemel vallen dan dat er in de sloot lag. Leuk vertelde anekdotes zorgden voor een geboeid publiek.
Helaas werd het uitzicht voor een deel belemmerd door de heftige regenval.
Na de boottocht nog een wandeling door het aanvoergebouw en we kwamen terecht in de “mijn”zaal, waar vroeger de aangevoerde groenten (veel kool) verkocht werd. Eerst kregen we een uitleg van een in Westfriese klederdracht geklede dame. We mochten ook met zijn allen oefenen, want straks zou het ernst worden. Bijzonder leuk en een ieder was vrolijk gestemd.
Vrolijk sfeertje en iedereen keek aandachtig naar de terug draaiende veilingklok.
Na de veiling wandelden we terug naar de ontvangstruimte waar met een gezellig hapje en een drankje de middag werd afgesloten.
Dirk Ranzijn
Bezoek Broekerveiling
Broek op Langedijk
18 oktober 2016
Om eerlijk te zijn, zo mooi als op bovenstaande foto hebben we het complex niet gezien, want voor de eerste maal tijdens een uitje van Novavita treffen we vandaag een onstuimige en regenachtige dag. In het journaal van vanavond hoor ik dat van een molen in de buurt (Twiskermolen in Oostzaan)) het hele wiekenstelsel is afgebroken en dat in Winkel zelfs een windhoos is waargenomen. Maar gelukkig vindt het overgrote deel van het programma binnen plaats, dus veel last van het weer hebben we niet gehad.
Ongetwijfeld kennen jullie nog het liedje van Leen Jongewaart en Wim Zonneveld: “In een rijtuigie”. Een variatie daarop hebben we vanmiddag meegemaakt. We zijn met een twintigtal Novavita’ers op bezoek geweest bij de Broekerveiling. Qua sfeer sluit dit museum prachtig aan bij het liedje. En toen we ons inscheepten voor een rondvaart kwamen de volgende regels spontaan bij me op:
In een vaartuigie, in een vaartuigje
In een vaartuigie tuffen we door buien heen
Daar zitten we dan, kalm en bedaard
En maar schommelen en wiebelen in een schuit op de vaart.
Maar laat ik bij het begin aanvangen. De Broekerveiling is een complex van houten gebouwen dat in en over het water is gebouwd. Het ligt in het gebied dat het Rijk der Duizend Eilanden wordt genoemd. In het verre verleden was dit gebied een moerassige streek, waar de bewoners in de latere eeuwen voor de afwatering sloten hebben gegraven. Het slib, ook de drab die jaarlijks met het uitdiepen naar boven kwam, gebruikte men jaar in jaar uit voor het ophogen van het land. Op deze wijze ontstond een uniek gebied met wel 14.500 relatief kleine eilandjes. De grond was door de jaarlijkse drabophoging bijzonder vruchtbaar, vandaar dat er op de eilanden allerlei groenten werden verbouwd: aardappelen, uien, wortelen, kolen etc.
Wegen waren er niet; alles moest vervoerd worden op het water en dat gebeurde vroeger met handkracht (het zg. knoeten) in platte vaarschuiten. Bovendien hadden de tuinders hun percelen vaak ver uit elkaar liggen. Vandaar dat begin zestiger jaren van de vorige eeuw een ruilverkaveling is doorgevoerd, maar daarmee is wel 80% van dit gebied voorgoed verloren gegaan. Omdat het geld op was, is gelukkig een gebied bij Broek op Langedijk gespaard gebleven. Niet alles als natuurgebied, want op de vele kleine (schier)eilandjes is ook een uiterst luxueuze villawijk verrezen.
Er werden veel groenten verbouwd en het vervoer geschiedde uitsluitend over water, vandaar dat een veilinggebouw waar boten doorheen konden varen een logische oplossing bleek. Zo ontstond een volstrekt uniek gebouw in de wereld. Op meer dan 1900 houten palen zijn begin 20e eeuw boven het water lighallen en een afmijnzaal gebouwd. De bootjes met groenten wachten in de lighallen en als ze aan de beurt waren, voeren ze door de veilingzaal, waar handelaren hun groenten konden kopen. Het mooie is dat dit hele complex nog authentiek is; een juweel van een Rijksmonument.
Om 12 uur is het verzamelen geblazen en we starten direkt met een Westfriese koffietafel. Kijk dat is nog eens een goed begin, want tijdens het eten komt de stemming er direkt in. En je weet het: goed gevoed, maakt tevreden. Met volle maag start onder leiding van een gids de rondleiding.
Een bijzondere presentatie (met Mecano beweegt iedere projectie) brengt ons op de hoogte van de geschiedenis van de streek. Leuk is dat Wim van Zanen een dochter van een tuinder uit deze streek veroverd heeft; naast de gids kleurt hij het verhaal nog met eigen ervaringen in. Hierna gaat de rondleiding verder door de lighallen. Daar wachtten de tuinders op hun beurt om de afmijnzaal in te varen. Dan breekt er lichte paniek uit: Hans Buntsma is weg!!!! Nergens te vinden, terug naar de eetzaal, op de toiletten gezocht, op de terreinen buiten gekeken, weg….. en dat met al dat water in de buurt!!!! Even later komt de rondvaartboot, die drie kwartier eerder vertrokken is, terug en wie stapt daar doodgemoedereerd uit: Hans. “ik zag jullie wel niet zitten, maar toen voer de boot al weg”, luidt zijn commentaar.
Hans stapt uit de boot en wij erin voor een rondvaart door het nog bestaande gedeelte van het Rijk der Duizend Eilanden. Hans gaat mee voor een tweede rondje. Jammer dat het weer zo slecht is, maar gelukkig is de boot overdekt en de kapitein trakteert ons op de ene anekdote na de andere.
Vervolgens nemen we plaats in de veilingzaal, waar we uitleg over het afmijnen krijgen. Daarna spelen we het spelletje echt. Diverse groenten en fruit worden voor het publiek geveild en ik weet niet hoe het komt, maar niemand in onze groep bemachtigt een produkt (even dacht ik dat Ab Rutgers 3000 kg. uien gekocht had, maar dat bleek zijn buurman te zijn). Krenterigheid of worden we te langzaam om op tijd op het knopje te drukken.
We sluiten ten slotte de middag af met een hapje en een drankje in het restaurant. Gelukkig hebben we daar weer volop gelegenheid om met elkaar te praten. Leuk om de bekenden –en het worden er door de uitstapjes steeds meer- weer te zien. Bij het afscheid nemen, hoor ik al om mij heen, wanneer is het volgende uitje? Dat zegt genoeg……
Wim van Zanen en Dirk Ranzijn, hartelijk dank voor het organiseren van deze –wederom zeer geslaagde- middag.
Huub Oostendorp
P.S. Wisten jullie dat de man van Mary Raat –hij komt ook uit deze contreien- als kind vastgebonden aan een touw in de tuin mocht spelen. Geen kindermishandeling, maar kinderbescherming. Wellicht een idee voor de volgende maal om Hans Buntsma …………