september 2019

Kathedrale Basiliek St. Bavo

en Klim naar het Licht

10 september 2019

Op uitnodiging van Corry Sprangers en haar man Frans zijn we vanmiddag op bezoek in de Kathedrale Basiliek Sint Bavo ( in de volksmond de Nieuwe Bavo) in Haarlem. Maar liefst 34 personen hebben gehoor gegeven aan deze uitnodiging en daar zullen ze geen seconde spijt van hebben gehad. Want we hebben weer een prachtige middag gehad.

De Sint Bavo is een vrij jonge kerk, gebouwd tussen 1895 en 1930. Toen de katholieken in het midden van de 18^e eeuw weer openlijk hun godsdienst mochten belijden, zijn er in het hele land  op grote schaal kerken gebouwd. Mede verantwoordelijk voor de eerste golf aan kerken is de bekende architect Pierre  Cuypers, die ook het Centraal Station en het Rijksmuseum heeft ontworpen. Haarlem was een speciaal geval, want daar moest een kerk voor de bisschop komen: een kathedraal. En een kathedraal moest imponeren; het moest een burcht van God zijn die haar omgeving beheerst. Geld en grond voor zo’n imposant bouwwerk kwam pas aan het eind van de 19^e eeuw voorhanden. De architect van  de kerk werd de zoon van Pierre: Joseph Cuypers. De kerk is in drie etappes gebouwd en kwam uiteindelijk in 1930 gereed. Althans het gebouw is klaar, maar aan de inrichting wordt nog steeds gewerkt en dat terwijl de eerste restauratie van het gebouw al achter de rug is. Ik vind het de charme van deze kerk: vanaf 1930 is er voortdurend gewerkt aan de decoratie van de kerk: beeldhouwwerk, schilderingen, glas in loodramen, tegeltableaus, keramiek, mozaïeken, siersmeedwerk, glaskunst etc. etc. Zo ontstaat langzaam maar zeker een zeer rijk gedecoreerde kerk, waaraan bekende kunstenaars uit de vorige en deze eeuw een bijdrage geleverd hebben. En nog zijn er voldoen “open ruimten” in de kerk om nog decennia vooruit te kunnen. Door het gebruik van geel geglazuurde stenen in de kerk lijkt het of de hele kerk in een gouden gloed staat: zeer bijzonder! Ook bijzonder is dat al die verschillende kunstuitingen in de kerk toch een harmonieus geheel vormen. Ga zelf maar eens kijken: met een audiotour krijg je zelf een rondleiding, zoals wij die live hebben gehad van onze twee gidsen.

Na de interessante rondleiding is het tijd voor koffie met gebak (het gebak is vervaardigd door geestelijk minder valide mensen): heerlijk.

Daarna gaat een groep van 15 personen op weg naar de torens van de Bavo. Tussen de beide torens bij de hoofdingang is een brug geconstrueerd, vanwaar je een fantastisch uitzicht op Haarlem en ommelanden moet hebben. Via een steeds smaller wordende wenteltrap klimmen we naar boven. Onderweg komen we eerst bovenin de koepel van de kerk en vervolgens in de ruimten van de klokken en het uurwerk. Na 275 treden zijn we eindelijk boven. Juist op dat moment breekt ook de zon door en er ontvouwt zich een magnifiek panorama. Wij kijken tot aan Noordwijk, de duinen, de zee, Zandvoort, IJmuiden, Tata Steel, de vuilverbranding van Amsterdan, Schiphol en aan onze voeten de stad Haarlem met de andere Bavo en het Nova College met haar nieuwbouw aan de Zijlweg.  De beloning voor al het klimwerk mag er zijn!  Ook hier geldt: ga er zelf naar toe. De Klim naar het Licht is er nog tot eind oktober 2019.

Corry en Frans: hartelijk dank. We hebben dankzij jullie goede zorgen een prachtige middag gehad.

Huub Oostendorp

Bezoek Oranjehotel

29 augustus 2019

Op 29 augustus werden de Nova Vita leden in het Nationaal Monument “ het Oranjehotel”  in Scheveningen ontvangen door een enthousiaste Henk van der Meulen.

Onmiddellijk was ik onder de indruk van het gebouw. In mijn jeugd reed ik vaak langs de buitenkant van het gebouw met de grote muur en het kleine deurtje…. wat zou daar achter zitten? Ik heb deze mooie gelegenheid onmiddellijk gebruikt om aan de andere kant van deze muur te kijken.

Henk nam ons mee naar een instructiezaaltje dat ontstaan was uit 4 cellen. Hij vertelde uitgebreid over de ontstaansgeschiedenis van het monument en we hebben een uur ademloos zitten luisteren, waarbij Henk veel beeldmateriaal liet zien en bekende namen van gevangenen noemde . Ook kwamen op beeld mensen aan het woord die vroeger gevangen hebben gezeten in Scheveningen.  Henk heeft in de loop van de jaren veel kennis verzameld over de Tweede Wereldoorlog en draagt dat nu uit omdat de kennis over deze cruciale periode in de wereldgeschiedenis niet verloren mag gaan.

Vervolgens bezochten we het museum en door de kennis die we net hadden opgedaan kregen we een indrukwekkend beeld van wat er zich allemaal had afgespeeld in dit gevangeniscomplex; “het moet een hel zijn geweest voor de mensen, die hier gezeten hebben”.   Indrukwekkend waren  de drie kruisen die vroeger op de Waalsdorpervlakte hadden gestaan. In cel 601 van  “ het Oranjehotel” was   sinds 1945 niets veranderd.  Cel 601 is een van de cellen in de vleugel waar ter dood veroordeelden zaten opgesloten; “schokkend was het om deze cel te zien”.

Hoe was het om aan deze excursie mee te doen? Ik was erg onder de indruk.  Wat me raakte was dat de mensen alleen maar moesten wachten terwijl hun dood naderde en toch bleven ze “positief” door hoopvolle teksten op de muur van hun dodencel te schrijven.

Henk heeft ons meegenomen terug in de geschiedenis . Het Oranjehotel is een belangrijk herinneringscentrum, ter nagedachtenis aan 25.000 verzetsmensen die hier opgesloten zaten. Het centrum wil laten zien hoe kwetsbaar vrijheid is en hoe willekeurig het lot kan zijn op het moment dat er geen onafhankelijke rechtspraak meer is. Bedankt Henk voor alle kennis die je aan ons hebt overgedragen.

Barbara Martens